Việt Nam hiện thuộc nhóm các nước có tỷ lệ kháng thuốc kháng sinh cao trên thế giới.
Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các đối tác như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hợp Quốc (FAO) vừa cam kết phối hợp, chấm dứt việc sử dụng sai, lạm dụng kháng sinh từ các bệnh viện, khu chăn nuôi cũng như tại các hộ gia đình.
Mục đích của sự hợp tác này nhằm kêu gọi các ngành, lĩnh vực và mọi người dân cùng hành động để duy trì hiệu quả của kháng sinh.
Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn khẳng định việc sử dụng kháng sinh không hợp lý và cần thiết, lạm dụng…, làm gia tăng tình trạng kháng thuốc kháng sinh của vi khuẩn gây bệnh.
Theo báo cáo toàn cầu về kháng thuốc năm 2014 của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) được tổng hợp từ 114 quốc gia trên khắp các khu vực, người bệnh phải nằm viện lâu hơn và tỷ lệ t.ử v.ong tăng lên ở tất cả nhóm t.uổi.
WHO xếp Việt Nam vào nhóm các nước có tỷ lệ kháng kháng sinh cao trên thế giới. Trong khi nhiều quốc gia phát triển sử dụng kháng sinh thế hệ một vẫn hiệu quả, Việt Nam phải dùng tới kháng sinh thế hệ 3 và 4.
Nhiều loại vi khuẩn đã kháng kháng sinh. Trong đó, tỷ lệ kháng kháng sinh của vi khuẩn E.coli gây bệnh đường ruột và tiêu chảy tăng 40% trong 10 năm qua.
Giáo sư, tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y Tế. Ảnh: Lê Hảo .
Với nhiệm vụ tiếp tục giải quyết tình trạng kháng thuốc, Bộ Y tế đưa ra bộ hướng dẫn mới nhằm giúp các bệnh viện biết phải làm gì để quản lý việc sử dụng kháng sinh. Ngoài ra, Bộ Y tế cũng rà soát Hướng dẫn Chẩn đoán và Điều trị bệnh n.hiễm t.rùng, quản lý việc kê đơn thuốc, qua đó ngăn chặn tình trạng kháng thuốc.
Những năm tới, WHO, FAO và các đối tác cũng cam kết sẽ sẵn sàng hỗ trợ Chính phủ Việt Nam trong nỗ lực này.
Tiến sĩ Kidong Park, Trưởng Đại Diện Văn Phòng WHO tại Việt Nam, cho biết một trong những ưu tiên của WHO là tiếp tục hỗ trợ xây dựng năng lực quốc gia cho hệ thống giám sát và tiêu thụ kháng sinh.
“Trong 10 năm tới, lượng kháng sinh dùng trong chăn nuôi dự kiến sẽ tăng gần gấp đôi, đáp ứng nhu cầu thực phẩm từ dân số ngày càng gia tăng. Do đó, ngành lương thực và nông nghiệp có vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu nguy cơ kháng thuốc lây lan”, bà Rana Flower, Trưởng Đại diện lâm thời văn phòng FAO, nhận định.
Ông Cao Hưng Thái, Phó cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh, cho biết từ năm 2013, Bộ Y tế đã ban hành Kế hoạch Hành động Quốc gia về kháng thuốc giai đoạn 2013-2020. Việt Nam đã đồng bộ các giải pháp và có nhiều hoạt động truyền thông nhằm nâng cao nhận thức cho cộng đồng.
Đặc biệt, Bộ Y tế đã ban hành đề án tăng cường và kiểm soát kê đơn, đồng thời kết nối liên thông các nhà thuốc, nhà cung ứng thuốc ở cộng đồng và bệnh viện. Tất cả vi phạm về bán thuốc kháng sinh không có đơn ở các nhà thuốc đang được xử lý theo quy định về xử phạt hành chính.
Tuy nhiên, Kế hoạch Hành động Quốc gia về kháng thuốc của Việt Nam sẽ kết thúc vào cuối năm nay. Đây sẽ là định hướng tiếp theo cho Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chuẩn bị xây dựng Chiến Lược Quốc Gia về Phòng chống kháng thuốc giai đoạn 2021 – 2030.
WHO cảnh báo lạm dụng kháng sinh trị Covid-19 có thể gây t.ử v.ong nhiều hơn
Việc gia tăng sử dụng thuốc kháng sinh chống đại dịch Covid-19 sẽ khiến tình trạng kháng thuốc thêm nghiêm trọng, dẫn đến nhiều ca t.ử v.ong hơn, thậm chí kéo dài đến sau khi khắc phục xong Covid-19, theo cảnh báo của WHO.
WHO cảnh báo nguy cơ kháng thuốc tăng mạnh sau dịch Covid-19 – REUTERS
Hãng tin Reuters dẫn lời Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus hôm 1.6 lên tiếng bày tỏ quan ngại về số ca nhiễm khuẩn đang ngày càng không đáp ứng với các loại thuốc kháng sinh thường dùng để điều trị lâu nay.
Cơ quan y tế Liên Hiệp Quốc cảnh báo việc lạm dụng thuốc kháng sinh trong lúc chống chọi dịch Covid-19 có thể càng làm nghiêm trọng hơn tình trạng trên.
WHO cho hay chỉ có một số ít trường hợp bệnh nhân Covid-19 cần chỉ định kháng sinh để điều trị những tình trạng viêm nhiễm nhất định.
Vì lý do trên, WHO đưa ra chỉ dẫn mới, theo đó yêu cầu các bác sĩ không dùng kháng sinh đối với các bệnh nhân chỉ thể hiện những triệu chứng nhẹ, trừ phi có chứng cứ lâm sàng cho thấy người này bị nhiễm khuẩn.
Ông Ghebreyesus hy vọng chỉ dẫn mới có thể giúp khắc phục nguy cơ kháng thuốc tăng cao sau dịch Covid-19, đồng thời vẫn bảo đảm cứu sống bệnh nhân.
Lãnh đạo WHO gọi mối đe dọa kháng thuốc kháng sinh là “một trong những thách thức cấp bách nhất của thời đại chúng ta”.
“Rõ ràng thế giới đang mất đi năng lực sử dụng các loại thuốc kháng sinh quan trọng ở mức sống còn”, ông Ghebreyesus lên tiếng quan ngại.
WHO phát hiện tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh tăng mạnh trong dịch Covid-19 sau khi tiến hành khảo sát 155 quốc gia, trong đó những nước thu nhập thấp bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất.
Sông ngòi khắp thế giới nhiễm đầy chất kháng sinh
