Ung thư không phải một căn bệnh có thể lây nhiễm từ người sang người, tuy nhiên virus gây ung thư thì hoàn toàn có nguy cơ lây.
Virus và vi khuẩn được biết đến là những vi sinh vật cực nhỏ tồn tại khắp mọi nơi trên trái đất. Chúng có thể lây nhiễm cho động vật, thực vật… Virus, vi khuẩn cũng là một nguyên nhân được công nhận của bệnh ung thư ở con người và các loài khác. Ung thư không phải một căn bệnh có thể lây nhiễm từ người sang người, tuy nhiên virus gây ung thư thì hoàn toàn có nguy cơ lây. Dưới đây là 3 loại virus, vi khuẩn gây ung thư chủ yếu có khả năng lây nhiễm từ người sang người:
1. Vi khuẩn Helicobacter pylori
Helicobacter pylori (HP) là một loại vi khuẩn gây bệnh mà con người rất khó đối phó. Trong những thập kỷ gần đây, các nhà khoa học không ngừng nghiên cứu và phát hiện ra rằng, đây là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh ung thư dạ dày. Ở Việt Nam, tỷ lệ người nhiễm vi khuẩn này rất cao, các thống kê cho thấy nước ta có khoảng 60-70% dân số bị nhiễm vi khuẩn HP
Vi khuẩn này có thể dễ dàng lây từ người sang người qua đường miệng, trong cuộc sống hằng ngày chúng ta còn gọi đó là “bệnh hôn”.
Vi khuẩn này có thể dễ dàng lây từ người sang người qua đường miệng, trong cuộc sống hằng ngày chúng ta còn gọi đó là “bệnh hôn”. Bệnh này thường xảy ra ở những đối tượng yêu nhau, cha mẹ và con cái, vợ chồng… Thậm chí vi khuẩn này cũng có nguy cơ lây nhiễm nếu chúng ta sử dụng cùng đồ ăn với người bệnh.
Đương nhiên những trường hợp này chỉ có thể xảy ra với t.iền đề người trong gia đình mắc bệnh. Nếu gia đình bạn không có ai mắc vi khuẩn này thì bạn có thể tạm yên tâm loại trừ nguy cơ mắc bệnh. Với những người trong gia đình có t.iền sử mắc ung thư dạ dày, tốt hơn hết nên đi khám định kỳ sau một năm hoặc nửa năm để phòng ngừa virus HP.
Vi khuẩn HP cũng có nguy cơ lây nhiễm khi sử dụng chung đồ ăn với người bệnh.
2. Virus viêm gan B
Theo thống kê của WHO, có khoảng 400 triệu người trên thế giới mắc viêm gan B mạn tính. Còn ở nước ta, số người nhiễm loại virus này chiếm khoảng 20% dân số. Virus viêm gan B là nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm gan B, xơ gan, ung thư gan…
Hiện nay có thể xác định 3 con đường lây nhiễm virus viêm gan B, đó là lây qua đường m.áu, lây qua đường t.ình d.ục và lây từ mẹ sang con. Do đó chúng ta không nên chủ quan với loại virus này. Nếu đi hiến m.áu, bạn nên tham gia hiến m.áu ở các bệnh viện chính quy, không nên đến những cơ sở nhỏ lẻ để tránh nguy cơ lây nhiễm do dụng cụ không được khử trùng sạch sẽ, không đảm bảo vệ sinh.
Virus viêm gan B có thể lây từ mẹ sang con.
Hiện nay, cách tốt nhất để phòng ngừa virus viêm gan B hiệu quả đó là tiêm vắc-xin ngừa virus. WHO khuyến cáo rằng tất cả trẻ sơ sinh nên tiêm vắc-xin viêm gan B càng sớm càng tốt sau khi sinh, tốt nhất là trong vòng 24 giờ – sau đó là tiêm tiếp hai hoặc ba liều vắc-xin viêm gan B cách nhau ít nhất bốn tuần để đạt hiệu quả phòng bệnh.
3. Virus viêm gan C
Mặc dù virus viêm gan C (HCV) không phổ biến bằng virus viêm gan B, tuy nhiên đây cũng là một bệnh truyền nhiễm rất hay gặp. Theo số liệu của Bộ Y tế, Việt Nam có khoảng gần 1 triệu người nhiễm virus viêm gan C. Một khi bị nhiễm loại virus này thì hơn một nửa số bệnh nhân sẽ phát triển thành viêm gan mãn tính, thậm chí còn có nguy cơ bị xơ gan, ung thư gan cao hơn nhiều so với những bệnh nhân nhiễm virus viêm gan B.
Theo ước tính từ WHO, năm 2016 có khoảng 399.000 người c.hết vì virus viêm gan C trong đó phần lớn là biến chứng xơ gan và ung thư gan nguyên phát.
Virus viêm gan C là một loại virus lây truyền qua đường m.áu. Điều này có thể xảy ra do sử dụng m.a t.úy qua đường tiêm chích, tiêm chích không an toàn, chăm sóc sức khỏe không an toàn, truyền m.áu và các sản phẩm m.áu không được kiểm tra…
HCV cũng có thể lây truyền qua đường t.ình d.ục và có thể truyền từ mẹ bị nhiễm sang con. Viêm gan C không lây qua sữa mẹ, thức ăn, nước uống hoặc tiếp xúc thông thường như ôm, hôn và dùng chung đồ ăn, thức uống với người bị bệnh.
Mặc dù có tỷ lệ lây nhiễm cao, tuy nhiên hiện nay y học thế giới vẫn chưa tìm ra vắc-xin ngừa virus viêm gan C. Do đó chúng ta cần chú ý áp dụng các biện pháp phòng ngừa như không dùng chung dụng cụ y tế, không quan hệ t.ình d.ục bừa bãi…
Hầu hết những triệu chứng sớm của loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới đều bị bỏ qua
Hầu hết những triệu chứng sớm của loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới đều bị bỏ qua
ThS.BS Phạm Tuấn Anh, Phó Trưởng khoa Điều trị theo yêu cầu, Bệnh viện K cho biết, ung thư gan là căn bệnh ung thư phổ biến thứ 6 trên thế giới với với trên 782.000 người được chẩn đoán mỗi năm.
Theo báo cáo của ghi nhận ung thư toàn cầu (GLOBOCAN) năm 2018 trên thế giới mỗi năm có khoảng 841.000 ca mắc mới ung thư gan và 781.000 người t.ử v.ong vì căn bệnh này. Tại Việt Nam, ung thư gan đứng đầu trong các loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới và thứ 5 ở nữ giới với số mắc năm 2018 là 25.335 ca.
Ung thư gan ở giai đoạn sớm thường không có biểu hiện rõ ràng dễ gây lầm tưởng với một số bệnh lý khác, do đó nhiều người bệnh đến khám và điều trị khi bệnh ở giai đoạn muộn.
Theo ThS.BS Phạm Tuấn Anh, Phó Trưởng khoa Điều trị theo yêu cầu, Bệnh viện K, tại Viêt Nam ti lê nhiêm viêm gan virus B rât cao, đây la yêu tô, nguyên nhân hang đâu gây ung thư gan.
Ti lê nhiêm viêm gan virus B ở nước ta lên tơi 15-20% dân sô. Yếu tố thứ 2 làm gia tăng tỷ lệ mắc căn bệnh này đó là nhiều người có thói quen sử dụng rượu bia thường xuyên.
Ngoài ra, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh như giới tính (thường gặp ở nam giới nhiều hơn nữ giới), những người mắc bệnh gan mãn tính (xơ gan), gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh như giới tính (thường gặp ở nam giới nhiều hơn nữ giới), những người mắc bệnh gan mãn tính (xơ gan), gan nhiễm mỡ, viêm gan B, viêm gan C, béo phì, nhiễm độc tố aflatoxin do nấm mốc….
Ngoài ra, nguyên nhân gây ung thư gan có thể liên quan đến các yếu tố môi trường, chế độ ăn uống lạm dụng rượu bia, t.huốc l.á…. béo phì, nhiễm độc tố aflatoxin do nấm mốc… cung đanh gia la môt trong nhưng nguy cơ làm gia tăng tỷ lệ mắc ung thư gan.
Theo BS Tuấn Anh, ung thư gan là căn bệnh ung thư có tỷ lệ t.ử v.ong cao hàng đầu hiện nay do hầu hết bệnh nhân phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn muộn. Do đó, thời điểm phát hiện bệnh ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả điều trị. Hầu hết những triệu chứng sớm của bệnh ung thư gan đều bị bỏ qua vì tưởng chừng chỉ là một phản ứng bình thường của cơ thể. Ở giai đoạn sớm của ung thư gan, người bệnh có thể gặp các triệu chứng chán ăn; đau, nặng tức vùng hạ sườn phải; trướng bụng, vàng da, củng mạc mắt,…
Khi các tế bào ung thư lan rộng đến một mức độ nhất định, các đặc điểm bất thường mới rõ ràng hơn như mệt mỏi, rối loạn tiêu hóa, chán ăn, bụng trướng, nước tiểu sẫm màu, vàng da, sụt cân không rõ nguyên nhân …….
Các triệu chứng lâm sàng sớm nhất của bệnh ung thư gan thường không điển hình. Vì vậy, nếu trong 2 tuần liên tiếp nếu cảm thấy bị đau vùng gan, sốt, sụt cân và các triệu chứng khác ở trên, thì hãy nên đi đến bệnh viện hoặc cơ sở chuyên khoa uy tín để kiểm tra kịp thời, qua đó có thể loại bỏ nguy cơ về bệnh ung thư gan hoặc điều trị kịp thời nếu không may mắc bệnh.
Đê giam ti lê măc va tư vong do ung thư gan, cân loai bo cac yêu tô nguy cơ gây ung thư gan, hang đâu la chương trinh tiêm chung đê dư phong lây nhiêm viêm gan B va C, sau đo la cung han chê sư dung rươu bia, co cac luât han chê uông rươu bia; Duy tri lôi sông vân đông lanh lanh, ăn uông lanh manh, duy tri cân năng hơp ly.
Đặc biệt, cần tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân về việc thực hiện tầm soát sang loc phát hiến sớm ung thư, để ngươi dân co thoi quen đi kham sưc khoe đinh ky, phat hiên sơm, nhưng ngươi co nguy cơ cao như hay sư dung rươu bia, lam viêc trong môi trương nhiêu khoi bui, … càng nên đi tâm soat sơm hơn 6 tháng/lần.
