Chuyên gia Đông y nhận định, những thực phẩm màu đen đem lại nhiều lợi ích sức khỏe, thậm chí là loại thực phẩm không thể thiếu vào mùa đông.
Thực phẩm màu đen có tầm quan trọng và lợi ích riêng tương tự như thực phẩm màu xanh lá cây hoặc thực phẩm màu đỏ. Theo các nghiên cứu khoa học hiện đại, anthocyanins, một chất chống oxy hóa mạnh có tác dụng làm cho nhiều loại trái cây và rau quả có màu sắc phong phú như đỏ, đen, tím và xanh. Loại chất quan trọng này có tác dụng chống ung thư, phòng chống tiểu đường, kháng khuẩn, chống viêm và chống béo phì.
Thực phẩm giàu anthocyanin theo truyền thống cũng được sử dụng với số lượng lớn để điều trị nhiều bệnh.
Theo cựu đại tá, lương y đa khoa Bùi Hồng Minh (Phó Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội), trong y học cổ truyền, những thực phẩm màu đen đem lại nhiều lợi ích sức khỏe, thậm chí là loại thực phẩm không thể thiếu vào mùa đông. Màu đen là một trong năm loại màu cơ bản của Ngũ hành, thuộc hành Thủy, đi vào thận tạng, ứng với mùa đông. Thực phẩm màu đen đi vào thận, có tác dụng bồi bổ thận âm và thận dương. Trong khi đó, y học cổ truyền công nhận thận là gốc rễ của nhân thể, chứa chân âm và chân dương. Dùng thực phẩm màu đen để bồi bổ cân bằng giúp cơ thể khỏe mạnh suốt mùa đông.
Danh sách những thực phẩm màu đen dưới đây cần được bổ sung ngay vào chế độ ăn để sống khỏe mạnh suốt mùa đông này:
Gạo đen
Gạo đen có tác dụng chống oxy hóa nên có khả năng chống viêm, ngăn ngừa bệnh Alzheimer và xơ vữa động mạch. Sự hiện diện của chất chống oxy hóa anthocyanin đóng một vai trò quan trọng trong việc phòng tránh những chứng bệnh nguy hiểm này. Đây cũng là thành phần giúp bảo vệ thần kinh, chống lại chứng thiếu m.áu não.
Lương y Bùi Hồng Minh nhận định thêm, màu của gạo càng đậm thì công hiệu của lớp sắc tố chống lão hóa càng mạnh. Ăn gạo đen thường xuyên sẽ giúp cải thiện giấc ngủ, điều trị những bệnh hoa mắt, chóng mặt, tóc bạc, đau mỏi eo… Đồng thời loại thực phẩm màu đen này cũng có tác dụng bổ m.áu, giảm đau, chữa lành vết thương nhanh hơn, sản phụ nhanh chóng phục hồi cơ thể sau sinh…
Ăn gạo đen thường xuyên sẽ giúp cải thiện giấc ngủ, điều trị những bệnh hoa mắt, chóng mặt, tóc bạc, đau mỏi eo…
Ôliu đen
Khi thu hoạch ôliu ở dạng quả chín, chúng sẽ có màu đen tự nhiên do sự tích tụ của anthocyanin. Theo Webmd, tổng số hợp chất phenolic trong ôliu đen tăng gấp đôi so với ôliu xanh do quá trình chín trước đó. Điều này làm cho ôliu đen có khả năng chống lại các bệnh như ung thư, rối loạn tim và các bệnh viêm nhiễm.
Hạt tiêu đen
Hạt tiêu đen là một loại gia vị nổi tiếng chứa hợp chất hoạt tính gọi là piperine. Hợp chất này giúp giải quyết nhiều vấn đề về đường tiêu hóa và cũng có tác dụng ngăn ngừa nhiều chứng bệnh. Piperine trong hạt tiêu đen cũng đã được chứng minh là có lợi trong việc cải thiện các chức năng nhận thức, khả năng miễn dịch và các triệu chứng trầm cảm.
Trà đen
Loại thực phẩm màu đen này tạo nên đồ uống ít calo thay thế cho nhiều loại đồ uống kém lành mạnh. Chúng chứa nhiều polyphenol như theaflavins, axit amin và thearubigin cùng nhiều flavonoid và catechin khác giúp ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường và cao huyết áp.
Nho đen
Nho đen có hàm lượng chất chống oxy hóa cao so với nho đỏ hoặc xanh. Chúng cũng chứa nhiều flavonoid và polyphenol khiến chúng có vị ngọt, màu sẫm và bổ dưỡng hơn các loại nho khác.
Nho đen có hàm lượng chất chống oxy hóa cao so với nho đỏ hoặc xanh.
Mâm xôi đen
Quả mâm xôi đen có chứa nhiều anthocyanins và các hợp chất phenolic như flavonols và ellagitannin, giúp ngăn ngừa các bệnh thoái hóa thần kinh liên quan đến t.uổi tác như Alzheimer, các bệnh mãn tính như tiểu đường và các bệnh viêm như viêm khớp.
Rong biển Nori
Rong biển Nori là một loại rau biển ăn được có màu xanh đậm hoặc đen được tiêu thụ ở nhiều nước châu Á. Chúng chứa một nguồn giàu axit béo omega-3, chất xơ, vitamin, chất chống oxy hóa và khoáng chất giúp giải quyết các vấn đề về tiêu hóa, giảm cân, lượng glucose cao, chức năng tuyến giáp và các bệnh về tim.
Đậu lăng đen
Đậu lăng đen chứa một chất chống oxy hóa mạnh được gọi là axit gallic, chiếm 95% tổng số axit hydroxybenzoic có trong loại thực phẩm này. Theo Health, vỏ hạt đậu lăng có chứa một lượng lớn chất flavonoid có tác dụng chống oxy hóa, ăn nhiều sẽ khỏe mạnh và trẻ thêm ra vào mùa đông.
Tỏi đen
Tỏi đen rất giàu S-allyl cysteine (SAC) và S-allyl mercapto cysteine (SAMC)
Allicin, một hợp chất hoạt tính sinh học mạnh trong tỏi sống bị oxy hóa và chuyển đổi thành các dạng ổn định hơn được gọi là S-allyl cysteine (SAC) và S-allyl mercapto cysteine (SAMC), có trong tỏi đen. Các hợp chất này là chất chống oxy hóa mạnh giúp ngăn ngừa nhiều bệnh liên quan đến stress oxy hóa. Ngoài ra, các hợp chất cho thấy tác dụng chống tiểu đường, chống béo phì và bảo vệ thần kinh cực hiệu quả.
Đậu đen
Đậu đen chứa một lượng lớn carbs tốt giúp ổn định đường huyết, ngăn chặn nguy cơ ung thư ruột kết. Chúng được biết đến với tác dụng ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh chuyển hóa nhờ hàm lượng chất xơ cao và còn có khả năng chống oxy hóa chống lại một loạt bệnh tật.
Mè đen
Loại thực phẩm màu đen này đóng một vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa các bệnh liên quan đến tim, xơ vữa động mạch, làm giảm mức cholesterol toàn phần và lipid m.áu. Chúng cũng được biết đến với đặc tính chống lão hóa, chống ung thư và chống viêm. Hạt mè đen cũng cho thấy tác dụng tích cực đối với sức khỏe của thận và xương.
Đậu nành đen
Đậu nành đen được sử dụng để sản xuất các sản phẩm từ đậu nành như đậu phụ. Các chất phytochemical trong đậu nành đen có giá trị chữa bệnh. Chúng giúp ngăn ngừa các bệnh như tiểu đường, ung thư, tổn thương não và bệnh Alzheimer.
Đậu nành đen được sử dụng để sản xuất các sản phẩm từ đậu nành như đậu phụ.
Nấm mèo
Nấm mèo hay còn gọi là mộc nhĩ đen có tác dụng bảo vệ chống lại các bệnh thoái hóa thần kinh, các vấn đề tiêu hóa, sự phát triển của vi khuẩn, cholesterol cao và sức khỏe của gan. Nấm đen được sử dụng rộng rãi trong các loại thuốc cổ truyền từ hàng trăm năm nay.
Trong Đông y, mộc nhĩ đen có công dụng bổ huyết, hoạt huyết, chống ngưng tập tiểu cầu, phòng chống tình trạng m.áu đông dẫn đến tắc động mạch, nhồi m.áu cơ tim, nhồi m.áu não, xơ cứng động mạch. Loại thực phẩm màu đen này cũng có công dụng giải độc, làm sạch ruột và dạ dày…
Điều đáng nói, ngoài công dụng chữa bệnh, những thực phẩm màu đen này còn có công dụng chống lão hóa cực tốt, giúp bạn sở hữu làn da hồng hào, căng mịn vào mùa đông. Vào mùa đông lạnh lẽo, làn da dễ bị xám xịt, thiếu sức sống, bổ sung những thực phẩm màu đen để ngăn chặn lão hóa, dưỡng nhan là giải pháp dễ dàng ai cũng có thể làm được, chị em phụ nữ càng không thể bỏ qua.
Ăn quả mâm xôi đen giúp giảm kích ứng da
Mẫn cảm tiếp xúc là tình trạng hệ miễn dịch phản ứng thái quá với chất gây dị ứng, từ đó kích hoạt phản ứng viêm của cơ thể, khiến vùng da tiếp xúc với chất đó bị đỏ, ngứa rát thậm chí phát ban, nổi mụn nước.
Ngoài sử dụng thuốc bôi ngoài da chứa steroid để chữa trị, các nhà khoa học tại Đại học bang Ohio (Mỹ) cho biết người bị dị ứng tiếp xúc hoặc viêm da dị ứng có thể thêm quả mâm xôi đen vào khẩu phần ăn hàng ngày để cải thiện tình trạng của mình.
Quả mâm xôi đen chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe và có thể giảm kích ứng da. Ảnh: Depositphotos
Để đi đến kết luận trên, các chuyên gia đã tiến hành thử nghiệm trên hai nhóm chuột được nuôi bằng chế độ ăn tương tự nhau, nhưng một nhóm được bổ sung quả mâm xôi đen mỗi ngày trong khi nhóm còn lại thì không. Sau 3 tuần, nhóm nghiên cứu cho các con vật tiếp xúc với các chất gây dị ứng. Họ phát hiện mức độ kích ứng gây viêm ở nhóm chuột được ăn thêm quả mâm xôi đen ít hơn đáng kể so với nhóm đối chứng.
Theo các nhà nghiên cứu, kết quả trên củng cố bằng chứng loại quả mọng này có thể điều chỉnh hoạt động của tế bào đuôi gai vốn chịu trách nhiệm truyền tín hiệu đến hệ miễn dịch và kích hoạt phản ứng viêm.